Diyabet hastalarında ilaç uyumu ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Çalışmada, polikliniğe başvuran diyabet hastalarının tedavi uyumu ve yaşam kalitesi düzeyleri, sosyodemografik ve klinik özelliklerinin etkisi ve diyabet hastalarında tedavi uyumu ile yaşam kalitesi ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Kesitsel desende tanımlayıcı tipte çalışmamıza 22.06.2022-15.09.2022 tarihleri arasında hastanemize başvuran 18 yaş üstü 187 diyabet hastası katılmıştır. Katılımcılara sosyodemografik veriler ve klinik özellikler, İlaç Uyumu Bildirim Ölçeği (İUBÖ) ve SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği şeklinde 3 bölümden oluşan anket formu uygulanmıştır. Bulgular: Katılımcıların %64,2'si (n=120) kadın, %35,8'i (n=67) erkek, yaş ortalaması 55,5 ± 13,3 yıl, ortalama diyabet süresi 10,6±8,04 yıldı. İUBÖ ölçeğinden aldığı ortalama puanı 23± 2,6; SF-36 yaşam kalitesi alt ölçeklerinin ortalama puanları; fiziksel fonksiyon 66,84±24,8, fiziksel rol güçlüğü 58,42±40,8, ağrı 61,61±27,8, genel sağlık 49,03±20,3, enerji/canlılık 48,68±23,4, sosyal işlevsellik 66,24±23,6, emosyonel rol güçlüğü 59,89±41,6, ruhsal sağlık 58,39±19,5 olarak bulunmuştur. İUBÖ toplam puanı ile SF-36 yaşam kalitesi ölçeğinin enerji, ruhsal sağlık, sosyal işlevsellik ve genel sağlık alt ölçekleri arasında pozitif korelasyon saptandı. İUBÖ toplam puanı, sosyodemografik faktörlerle ilişkili bulunmadı ve diyabet kontrol sıklığı ile pozitif korele, tiroit hastalığı olanlarda daha yüksek olarak saptandı. SF-36 yaşam kalitesinin alt ölçeklerinin sosyodemografik ve klinik özelliklerden etkilendiği bulundu. Sonuç: Tedavi uyumu, yaşam kalitesini etkilediği saptanmıştır. Hastaların tedaviye uyumu arttıkça yaşam kalitesi yükselmektedir. Ayrıca, yaşam kalitesini etkileyen sosyodemografik ve klinik faktörler vardır.

Objective: In this study, it was aimed to examine the treatment adherence and quality of life levels, the effect of sociodemographic and clinical characteristics of diabetic patients who applied to the outpatient clinic, and the relationship between treatment adherence and quality of life in diabetes patients. Method: 187 diabetes patients over 18 years of age who applied to our hospital between 22.06.2022 and 15.09.2022 participated in our descriptive study in cross-sectional design. A questionnaire consisting of three parts, namely sociodemographic data and clinical characteristics, Medication Compliance Reporting Scale (IUBO) and SF-36 Quality of Life Scale, was applied to the participants. Results: 64.2% (n=120) of the participants were female, 35.8% (n=67) were male, mean age was 55.5 ± 13.3 years, and mean diabetes duration was 10.6±8.04 years. The mean score he got from the IUBO scale was 23±2.6; Mean scores of SF-36 quality of life subscales; physical function 66.84±24.8, physical role difficulty 58.42±40.8, pain 61.61±27.8, general health 49.03±20.3, energy/vitality 48.68±23.4 , social functionality was 66.24±23.6, emotional role difficulty was 59.89±41.6, and mental health was 58.39±19.5. A positive correlation was found between the total IUBO score and the energy, mental health, social functionality and general health subscales of the SF-36 quality of life scale. The IUBO total score was not found to be associated with sociodemographic factors and was positively correlated with the frequency of diabetes control, and was found to be higher in those with thyroid disease. It was found that the subscales of SF-36 quality of life were affected by sociodemographic and clinical features. Conclusion: It has been found that treatment compliance affects quality of life. As patients' adherence to treatment increases, their quality of life increases. In vi addition, there are sociodemographic and clinical factors that affect quality of life.