Köl Tigin bengü taşının Türkiye Türkçesi ve Kazan-Tatar Türkçesiyle yapılmış aktarma çalışmalarını karşılaştırma denemesi

Abstract

Günümüze kadar bengü taşlar üzerine birçok çalışma yapılmıştır. Ancak bengü taşlar üzerinden Kazan-Tatar Türkçesi ve Türkiye Türkçesi ile yapılmış çalışmalar karşılaştırılmamıştır. Tezimizde Fanuza Şakurovna Nuriyeva'nın yazdığı "Borıngı Törkiy Til" kitabı ve Ahmet Bican Ercilasun'un yazdığı "Türk Kağanlığı ve Türk Bengü Taşları" kitabı esas alınmış, bu iki çalışma üzerinden Köl Tigin bengü taşındaki yapı unsurları incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda, karşılaştırılan bu iki yazı dilinden hangisinin Köktürkçeye daha yakın olduğu ve incelenen kelimelerin ne oranda bu iki yazı dilinde yaşadıkları ve Ahmet Bican Ercilasun'un "Köktürkçe ile Tatar Türkçesi Arasındaki Benzerlikler" adlı makalesinde ortaya koyduğu Tatar Türkçesinin Köktürkçeye diğer yazı dillerinde daha yakın olduğu sonucunun geçerliliği ortaya konmaya çalışılmıştır.

Many studies have been carried out on inscriptions until today. However, the studies made with Kazan-Tatar Turkish and Turkey Turkish on the inscriptions have not been compared. In our thesis, Based on the book "Borıngı Törkiy Til" written by Fanuza Şakurovna Nuriyeva and the book "Türk Kağanlığı ve Türk Bengü Taşları" written by Ahmet Bican Ercilasun, the structural elements of Köl Tigin eternel stones were examined through these two studies. As a result of this examination, which of these two written languages compared is closer to Kök Turkish and to what extent the examined words live in these two written languages, and Ahmet Bican Ercilasun's article titled "Similarities between Köktürk and Tatar Turkish" revealed that Tatar Turkish is closer to Kök Turkish in other written languages. The validity of the result was tried to be revealed.