Tasavvuf literatüründe Hz. Mûsâ

Abstract

Bu çalışmada Hz. Mûsâ'nın doğumundan başlanarak yaşadığı bütün hâdiselerin tasavvuf açısından ne ifade ettiği mutasavvıfların bakış açıları çerçevesinde ele alınmıştır. Bu hâdiselerin tasavvuf açısından anlaşılabilmesi için öncelikle giriş kısmında Hz. Mûsâ'nın hayatı ile ilgili tarihi bilgiler anlatılmıştır. İki bölümden oluşan çalışmanın ilk bölümünde nübüvvet öncesi Hz. Mûsâ'nın hayatındaki tasavvufi meselelerden bahsedilmiştir. Bu meseleler, Hz. Mûsâ'nın yerine binlerce çocuğun öldürülmesi, Hz. Mûsâ'nın denize bırakılması ve oradan mucizevi bir şekilde kurtuluşu, Hz. Mûsâ'nın bir kıptîyi öldürmesi ve tevbesi, nübüvvete hazırlık aşaması olarak değerlendirilebilecek olan Hz. Şuayb'ın yanında uzun bir süre kalmasıdır. İkinci bölümde ise nübüvvet döneminde Hz. Mûsâ'nın hayatındaki tasavvufi meselelerden söz edilmiştir. Bu meseleler, Hz. Mûsâ'nın Mısır'a dönmesi ve Cenâb-ı Hak tarafından desteklenmesi, Firavun ile arasında meydana gelen hâdiseler, Hz. Mûsâ'nın kavminin çeşitli imtihanlara tabi tutulması, Hz. Mûsâ'nın riyazeti, tasavvuf açısından önem arz eden ve hemen hemen bütün mutasavvıfların konu ile ilgili yorum yaptığı Hz. Mûsâ ile Hızır arasında meydana gelen hâdiselerdir. Bunlar Hz. Mûsâ ile Hızır'ın yaptığı yolculuk ve o yolculuk sırasında yaşanan olaylardır.

In this study, what all the events that Moses experienced, starting from his birth, mean in terms of Sufism are discussed within the framework of the perspectives of sufis. In order to understand these events in terms of sufism, first of all, historical information about the life of Moses is explained in the introduction part. In the first part of the study, which consists of two parts, the mystical issues in the life of Moses before the prophethood were mentioned. These issues are the killing of thousands of children instead of Moses, leaving Moses to the sea and his miraculous escape from there, Moses killing a Copt and his repentance, staying with Shuayb for a long time, which can be considered as a preparation stage for prophethood. In the second part, the mystical issues in the life of Moses during the period of prophethood are mentioned. These issues are the support of Moses by Allah, his return to Egypt, the events that took place between him and the Pharaoh, the subjection of Moses' people to various tests, the asceticism of Moses, the events that took place between Moses and Khidr, which is important for mysticism and almost all mystics commented on the subject. are events. These are the journey of Musa and Khidr and the events that took place during that journey.