Buğday tarımında geleneksel ve azaltılmış toprak işleme sistemlerinin yabancı ot varlığı üzerine etkisinin belirlenmesi

Abstract

Çalışmada buğday üretiminde yöre tarafından kabul gören kulaklı pulluk ile işlenen geleneksel toprak işleme sistemi (GTİ) ve buna alternatif olarak rototiller ile işlenmiş azaltılmış toprak işleme sistemi-I (ATİ-I) ve çizel ile işlenmiş azaltılmış toprak işleme sistemi-II (ATİ-II) ele alınmıştır. Ele alınmış olan bu sistemlerin toprağın fiziksel özellikleri, buğdayın bazı bitkisel özellikleri ve yabancı ot varlığı üzerine olan etkisi incelenmiştir. Deneme alanı toprağı killi-tınlı özelliğe sahip olup, tarla trafiği öncesi hacim ağırlığı toprak işleme sistemleri bakılmaksızın 1,33-1,62 g/cm3 aralığında değişirken, toprak işleme uygulandıktan sonra hacim ağırlığı 1,22-1,54 g/cm3 aralığına düşmüştür. Buğday filiz çıkışları ekimden sonra 49. güne kadar tamamlandığı belirlenmiştir. En yüksek bitki çıkış oranı ATİ-II' de 570 adet/m2, ardından ATİ-I uygulamasında 363 adet/m2 ve en düşük değer GTİ 330 adet/m2 olarak belirlenmiştir. Bitki boyları arasındaki yapılan analizde farkın istatiksel olarak önemsiz olduğu tespit edilmiştir. Deneme parsellerinde tespit edilen ve bölgede yaygın olan, yabani papatya (Matricaria camomilla), adi yavşan otu (Veronica hederifolia L.), çoban çantası (Capsella bursa-pastoris L.), kazgagası (Corydalis bulbosa L.), yapışkan otu (Galium aparine) ve yabani marul (Lactuca Serriola L.) gibi yabancı otlar tespit edilmiştir. Yabancı ot bakımından ele alınmış olan toprak işleme sistemleri değerlendirildiğinde, sırasıyla ATİ-II' de 75,33 adet/m2, ATİ-I'de 57,33 adet/m2 ve GTİ'de 25,33 adet/m2 olduğu belirlenmiştir. En yüksek dane verimi ATİ-II'de 142 kg/da bulunmuş, 135 kg/da ile ATİ-I ve 128 kg/da ile GTİ izlemiştir. En yüksek hasat indeksi ATİ-I (%14,51) uygulamasında belirlenmiş olup, sırasıyla ATİ-II (%8,53) ve GTİ (%7,45) izlemiştir.

In this study, the conventional tillage system (GTI) recognized by the region, which involves using the plough with moldboard as the primary tool for wheat production, is examined alongside the alternative reduced tillage system-I (ATI-I) implemented with rototiller, and reduced tillage system-II (ATI-II) implemented with chisel. The effects of these systems on soil physical properties, certain plant characteristics of wheat, and the presence of weeds have been investigated. The experiment area soil has a clay-loam texture, and its bulk density before tillage operations range from 1,33 to 1,62 g/cm³, regardless of soil tillage systems. After tillage operations, the bulk density decreases to a range of 1,22 to 1,54 g/cm³. Wheat seedling emergence is determined to be completed by the 49 day after sowing. The highest plant emergence rate is observed in ATI-II with 570 plants/m², followed by ATI-I with 363 plants/m², and the lowest value is found in the GTI with 330 plants/m². Analysis of plant heights showed statistically insignificant differences among the tillage systems. Common weeds in the region, including Matricaria chamomilla (wild chamomile), Veronica hederifolia L. (ivy-leaved speedwell), Capsella bursa-pastoris L. (shepherd's purse), Corydalis bulbosa L. (bulbous corydalis), Galium aparine (cleavers), and Lactuca serriola L. (prickly lettuce), were identified in the experiment parcels. When evaluating weed presence across the soil tillage systems, ATI-II had the highest weed density at 75,33 plants/m², followed by ATI-I with 57,33 plants/m², and the GTI with 25,33 plants/m². The highest grain yield was achieved in ATI-II at 142 kg/da, followed by ATI-I at 135 kg/da, and the GTI at 128 kg/da. The highest harvest index was recorded in ATI-I (14,51%), followed by ATI-II (8,53%) and GTI (7,45%). In conclusion, the study evaluates the effect of different soil tillage systems on soil properties, wheat growth, and weed density, providing insights into their effects on agricultural sustainability and productivity.