Ortaokul öğrencilerine yönelik metaverse korku ölçeğinin psikometrik özelliklerinin klasik test kuramı ve madde tepki kuramına göre incelenmesi

Abstract

Günümüz teknolojisindeki gelişmeler, hayatın çeşitli alanlarında hızlı dijitalleşme sürecini kolaylaştırmıştır. Bu durum, Yapay Zekâ (AI), Sanal Gerçeklik (VR), Artırılmış Gerçeklik (AR), Kuantum Bilişim, Blockchain, Nesnelerin İnterneti (IoT), Bulut Teknolojisi, Kripto Para Birimleri ve Metaverse gibi günlük hayatımızın ayrılmaz bir parçası olan dijital kavramların ortaya çıkmasına neden olmuştur. (Duan vd., 2021). WEB 3 projeleri kapsamında geliştirme çalışmaları devam eden Metaverse, birden fazla sanal dünyayı bir araya getiren kalıcı, çevrimiçi, üç boyutlu (3D) bir dünyayı kapsamaktadır. Tamamen gerçekleştirilmiş bir sanal dünya yaratmayı amaçlayan VR, AR ve diğer dijital teknoloji unsurlarını entegre eden yeni nesil interneti temsil eder (Allam vd., 2022). Literatür, Metaverse teknolojisinin insanları hayatlarının farklı yönlerinde birbirine bağlama ve çeşitli platformlar aracılığıyla anında işlem ve iletişim sağlama potansiyeli dâhil olmak üzere çeşitli dikkate değer özelliklerini önermektedir. Bununla birlikte, potansiyel bağımlılık, bilişsel ve fiziksel tembellik, zihinsel ve fiziksel sağlık sorunları, dikkat eksikliği ve dürtüsel davranışlara eğilim gibi Metaverse ile ilişkili olumsuz yönlerin olabileceği de kabul edilmektedir. Bu nedenle bu çalışmada ortaokul öğrencilerine özel Metaverse Korku Ölçeği'nin (MKÖ) geliştirilmesi ve Rasch modeli kullanılarak geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Veri toplama sürecine farklı sınıf düzeylerinden 251 ortaokul öğrencisi katılmıştır. Ölçek geliştirme süreci, içerik ve yapı geçerliliği prosedürlerini kapsamıştır. Kapsam geçerliği çalışmalarında madde havuzundan oluşturulan MKÖ'nün 28 maddelik ilk taslağı uzman görüşlerine tabi tutulmuştur. Uzman değerlendirmeleri ve önerileri doğrultusunda, İçerik Geçerlilik İndeksi (CVI), Madde-İçerik Geçerlilik Oranı (I-CVR) ve kappa değerlerinin yetersiz olması nedeniyle MKÖ'den iki madde elenmiştir. Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA), iç tutarlılık analizleri, madde etkileşimleri ve test tutarlılık incelemelerini içeren MKÖ'nün sınırlamalarını ele almak için Rasch modellemesi kullanılmıştır. MKÖ'nün Rasch modellemesinde boyutsal analiz, madde uyum analizi, madde polariteleri ve madde kalibrasyon haritası değerlendirilmiştir. MKÖ'nün boyutsal analizi, MKÖ'nün haritalanabilir doğasını gösteren tüm veri kümesi boyunca ilk kontrast için %37,3'lük açıklanamayan bir varyans ve %5,7'lik bir varyans ortaya çıkarmıştır. MKÖ'nün güvenilirlik analizi, jüriler arasındaki tutarlılığı ve yanıtlara çeşitli becerilerin dâhil edildiğini gösteren, 0.95'lik bir jüri güvenilirlik değeri ve 4.49'luk bir kişi ayrım indeksi göstermiştir. Ayrıca MKÖ'nün madde güvenirlik değeri 0,89 ve sapma değeri 2,88 olarak hesaplanmış olup, Rasch modeline iyi uyum göstermektedir. Madde uyum analizleri, MKÖ'deki maddeler arasında yakın korelasyon değerleri, ölçülen yapı ile pozitif ilişki ve maddeler arasında genel uyum göstermiştir. Sonuç olarak, ortaokul öğrencilerinin Metaverse korkusunu ölçmek için birbiriyle uyumlu, geçerli ve güvenilir 23 maddelik bir set geliştirilmiştir. Bu öğeler, bu belirli gruptaki Metaverse ile ilgili korku düzeyini belirlemek için etkili bir şekilde kullanılabilir.

The developments in today's technology have enabled the rapid development of the digitalization process in all areas of life. Thus, it has led to the emergence of digital concepts such as Artificial Intelligence (AI), Virtual Reality (VR), Augmented Reality (AR), Quantum Computing, Blockchain, Internet of Things (IoT), Cloud Technology, Cryptocurrencies and Metaverse in daily life (Duan vd., 2021). The Metaverse, which is still under development within the scope of WEB 3 projects and creates an existence environment, is designed as a permanent, online, three dimension (3D) world concept that brings together more than one virtual world. Metaverse is a phenomenon used to describe the next generation internet that will combine VR, AR and other digital technology elements and is based on creating a fully realized virtual world (Allam vd., 2022). In the literature, it reports many superior features of Metaverse technology such as the fact that it will connect people in all areas of their lives in the future and instant transactions and communications can be provided through many different platforms. In these reports, it is argued that there may be many negative aspects such as creating a kind of addiction in individuals, increasing cognitive and physical laziness, causing many mental and physical health problems, observing attention deficit and impulsive behaviors. Accordingly, in this study, it was aimed to develop the Metaverse Fear Scale (MFS) for seconadry school students and to verify the validity and reliability statistics using the Rasch model. The data collection process was carried out with the participation of 251 secondary school students studying at various levels. Scale development studies were formed from the steps of content and construct validity. In the scope validity studies, the 28-item draft MFS prepared in the item pool was submitted to expert opinion. In line with expert opinion evaluations and recommendations, 2 items were removed from MFS because they could not provide adequate the index of validity (CVI) and item-content validity rate (I-CRV) and kappa values. The Rasch limitations of the MFS were realized through Exploratory Factor Analysis (EFA) and internal consistency analyses. In addition, item interactions and test consistency of MFS were examined. In the Rasch modeling of MFS, dimensional analysis, item fit analysis, item polarities and item calibration map were evaluated. Accordingly, in the dimensional analysis of MFS, the unexplained variance was 37.3% and the variance of the first contrast over the entire data set was 5.7%. This result showed that MFS can be mapped. In the reliability analysis of the MFS, the rater reliability value was found to be 0.95 and the person discrimination index was 4.49. From this, it was concluded that the raters were real and the answers to the MFS included various skills. In addition, the item reliability value of the MFS was calculated as 0.89 and the divergence value as 2.88. The results showed that the MFS was adequately fitted to the Rasch model. In addition, item concordance analyzes revealed that the correlation values of the items in the MFS were close to each other, that the items were positively related to the construct to be measured and that the items were in agreement with the construct. As a result, 23 valid and reliable items compatible with each other were produced that can be used to determine secondary school students' fear of Metaverse.