Zno nanopartiküllerinin soya bitkisi (Glycine max (L.) Merrill) üzerindeki radyobiyolojik etkisi

Abstract

Bu çalışmada ANP 2018 soya fasulyesi çeşidi üzerine X–radyasyonun ve ZnO nanopartikülünün ayrı ayrı ve birlikte uygulanması sonucu oluşturduğu etkiler M1 sera çalışması ile saptanmıştır. ANP 2018 çeşidine ait tohumlar 300 Gy, 400 Gy ve 500 Gy X-radyasyon dozu uygulandıktan sonra 500 mg/L-1 (NP1) ve2 000 mg/L-1 (NP2) ZnO Nano partikül konsantrasyonlarına tabi tutulmuştur. ZnO nanopartiküllerinin antioksidan özellik göstermeleri ve olası bir oksidatif stres anında hücrenin savunma sistemini harekete geçirerek ortaya çıkabilecek hasarları önlemeleri gibi özelliklere sahip olmaları nedeniyle bu çalışmada ZnO nanopartikülünün soya bitkisinde iyonize edici radyasyona karşı radyoprotektif etkisini incelemek amaçlanmıştır. M1 sera denemesinde ANP 2018 soya çeşidi üzerine ZnO Nanopartikülünün ve radyasyonun bitki çıkış oranı, canlılık indeksi, fide boyu, kök uzunluğu, yaş-kuru ağırlık, Zn miktarı ve klorofil miktarları üzerine olan etkileri araştırılmıştır. Muamele edilen tüm tohumlar deneme sandıkları içerisinde torf-perlit karışımlı toprağa tesadüfi blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olacak şekilde ekilmiştir. Ekimden bir hafta sonra çıkışlar alınmış, 21 günün sonunda da bitkiler hasat edilerek kök bitki çıkış oranı, canlılık indeksi, fide boyu, kök uzunluğu, yaş-kuru ağırlık, Zn miktarı ve klorofil miktarları ölçülmüştür. Sonuç olarak; ANP 2018 soya çeşidinde X-radyasyonuna olan hassasiyetin, ZnO nanopartikülü ile birlikte uygulanması sonucu değiştiği saptanmıştır. Ele alınan soya çeşidinde X-radyasyonu ile ZnO nanopartikülünün birlikte uygulandığı koşullarda ZnO nanopartikülünün, sadece X- radyasyonu uygulamalarında meydana getirdiği olumsuz etkileri azaltıcı yönde bir etkisinin olduğu ve soyanın bitki çıkış oranı, canlılık indeksi, fide boyu, kök uzunluğu, yaş-kuru ağırlık, Zn miktarı ve klorofil miktarları gibi özelliklerinde bu azaltıcı etkinin istatistiksel olarak önemli olduğu ortaya konmuştur.

In this tudy; The effects resulting from the application of X-rays and ZnO nanoparticles (ZnO NP) separately and together on the ANP 2018 soybean variety were determined by the M1 greenhouse experiment. The seeds of ANP 2018 soybean variety were x-rayed at doses of 300, 400 and 500 Gy, and after the radiation application, the seeds were subjected to 500 mg/L-1 (NP1) and 2000 mg/L-1 (NP2) ZnO nanoparticle applications. Since ZnO nanoparticles have antioxidant properties and prevent damage that may occur by activating the cell's defense system in the event of a possible oxidative stress, this study aimed to examine the radioprotective effect of ZnO nanoparticle against ionizing radiation in soybean plant. In the M1 greenhouse experiment, the effects of the application of ZnO nanoparticle and radiation separately and together on the ANP 2018 soybean cultivar on plant emergence percentage, root length, seedling height, vitality index, fresh-dry weight, amount of zinc andamount of chlorophyll were investigated. All the treated seeds were planted in the soil mixed with peat-perlite in the experimental boxes in a randomized plot des with three replications. One week after planting, the shoots were taken, and at the end of 21 days, the plants were harvested the root plant exit rate, vitality index, seedling height, root length, seedling height, wet-dry weight, amount of zinc and amount of chlorophyll were measured. In conclusion; It was determined that the radiation sensitivity caused by X-rays in ANP 2018 soybean cultivar changed with ZnO nanoparticle applications. In the soybean cultivar under consideration, when X-rays and ZnO nanoparticles are applied together, ZnO nanoparticle has a decreasing effect on the negative effects caused by X-rays, and the plant emergence percentage, vitality index, root length, seedling height, fresh-dry weight, amount of zinc and chlorophyll amounts of soybean. It has been revealed that this reducing effect on parameters is statistically significant.