Yoğun bakımda yatan hastalarda inkontinansa bağlı dermatit gelişmesini etkileyen faktörlerin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma yoğun bakımda yatan hastalarda inkontinansa bağlı dermatit gelişmesini etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapıldı. Araştırma 01.02.2022- 31.05.2022 tarihleri arasında, Sağlık Bakanlığı'na bağlı Çerkezköy Devlet Hastanesi'nde genel yoğun bakım ünitelerinde yürütüldü. Araştırmanın örneklemini, Çerkezköy Devlet Hastanesi genel yoğun bakımda yatan ve inkontinansa bağlı dermatit (İBD) gelişen 114 hasta oluşturdu. Araştırmaya başlamadan önce ''İnkontinansa Bağlı Dermatit ve Şiddet Aracı''nın araştırmada kullanılabilmesi için mail yolu ile izin alındı (Ek-3). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Rektörlüğü Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Bilimsel Araştırma Etik Kurulu'ndan Etik Kurul Onayı alındı (Ek-4) Etik kurul onayından sonra Tekirdağ İl Sağlık Müdürlüğü'nden resmi yazılı izin alındı (Ek-5). Veri toplama aracı olarak, "Hasta Bilgi Formu" ve İnkontinansa Bağlı Dermatit ve Şiddet Aracı (İBDŞA) kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde, Tek Yönlü Anova Testi, Bağımsız Örneklem T testi, Mann Whitney U Testi, Bonferroni Düzeltme Testi kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık için p<0,05 kabul edildi. Veriler yoğun bakım ünitesinde yüz yüze görüşme yöntemi ile hastalardan yazılı onamları alınarak toplandı. Bilinci yerinde olmayan hastaların yakınlarından yazılı onamları alındı. Hastaların %97,4'sinde üriner inkontinans, %96,5'inde fekal inkontinans ve %95,6'sında ise üriner ve fekal inkontinansın birlikte görüldüğü saptandı. Hastaların İBDŞA puan ortalamaları ile cinsiyeti, sigara ve alkol kullanma durumu, kronik hastalık bulunma durumu, düzenli ilaç kullanımı, beslenme şekli ve düzeyi, dışkılama özelliği ve sayısı, enfeksiyon varlığı, üriner ve fekal inkontinans varlığı, hareketlilik ve terleme durumu, vücut ve defekasyon temizliği, yaş ve BKİ'i arasında istatistiksel olarak anlamlılık bulundu (p<0,05). İBDŞA puan ortalamaları ile hastaların pozisyon değişimi ve perine bakımı yapılma sayısı, mekanik ventilasyon desteği alma ve Glasgow Koma Skalası puanı arasında anlamlı ilişki bulunmadı (p>0,05). İBDŞA puan ortalaması ile Barthel İndeks puanı arasında negatif yönde orta düzeyde istatistiksel anlamlılık saptanırken (p<0,05), Ramsey Sedasyon Skalası ile aynı yönde zayıf düzeyde istatistiksel anlamlılık bulundu(p<0,05). Birinci gün İBDŞA puan ortalaması 17,79±6,06 iken 8. gün İBDŞA puan ortalaması 27,35±9,55 bulundu. Sonuç olarak İBDŞA'dan alınan puan ortalamalarına göre, hastaların yattığı gün sayısı arttıkça İBD şiddetinin arttığı saptandı ve İBD gelişmesinde birçok risk faktörünün etkili olduğu sonucuna varıldı.

This study was conducted to determine the factors affecting the development of dermatitis due to incontinence in patients hospitalized in the intensive care unit. The research was conducted between 01.02.2022 and 31.05.2022 in general intensive care units at Çerkezköy State Hospital affiliated with the Ministry of Health. The sample of the study consisted of 114 patients who were hospitalized in the general intensive care unit of Çerkezköy State Hospital and developed dermatitis due to incontinence (IBD). Before starting the research, permission was received via e-mail to use the "Incontinence Dermatitis and Violence Tool" in the research (Ek-3). Ethics Committee Approval was received from Çanakkale Onsekiz Mart University Rectorate Graduate Education Institute Scientific Research Ethics Committee (Annex-4). After the ethics committee approval, official written permission was received from Tekirdağ Provincial Health Directorate (Ek-5). "Patient Information Form" and "Incontinence-Related Dermatitis and Violence Tool (İBDŞA) were used as data collection tools. One-way Anova Test, Independent Sample T test, Mann Whitney U Test, Bonferroni Correction Test were used to evaluate the data. P<0.05 was accepted for statistical significance. The data were collected in the intensive care unit by face-to-face interview method by obtaining written consent from the individuals. Written informed consent was obtained from the relatives of unconscious patients. Urinary incontinence was observed in 97,4% of the patients, fecal incontinence in 96,5%, and urinary and fecal incontinence in 95,6% of the patients. IBDSA mean score of the patients and their gender, smoking and alcohol use, presence of additional diseases, the presence of medications that they regularly use, diet and level, characteristics and number of defecation, presence of infection, presence of urinary and fecal incontinence, mobility and sweating status of the patient, body cleanliness and defecation cleanliness, age and BMI were statistically significant(p<0.05). There was no significant relationship between the mean scores of IBDSA and the number of patients' position changes and care, adherence to mechanical ventilation and Glasgow Coma Scale score(p>0.05). While moderate statistical significance was found in the opposite direction between the mean IBDSA score and the Barthel Index score(p<0.05), a weak statistical significance was found in the same direction as the Ramsey Sedation Scale(p<0.05). While the 1st day IBDSA score average was 17.79±6.06, the 8th day IBDSA score average was 27.35±9.55. As a result, according to the average scores obtained from IBDSA, it was determined that the severity of IBD increased as the number of days the patients were hospitalized increased and it was concluded that many risk factors were effective in the development of IBD.