Kanserden sağ kalan bireylerde kanser nüks korkusu ve ruhsal belirtilerin incelenmesi

Abstract

Amaç: Araştırma kanserden sağ kalan bireylerde kanser nüks korkusu ve ruhsal belirtileri incelenmek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırmanın türü tanımlayıcıdır. Veriler Şubat-Ekim 2021 tarihlerinde Tekirdağ Dr. İsmail Fehmi Cumalıoğlu Şehir Hastanesi Tıbbi onkoloji, Radyasyon onkolojisi polikliniklerinde yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Araştırmanın örneklemini yazılı onamı alınan 181 kişi oluşturmuştur. Veriler "Birey Bilgi Formu", "Kanser Nüks Korkusu Envanteri" ve "Kısa Semptom Envanteri" ile toplanmıştır. Bulgular: Kadın, düşük gelir seviyesine sahip, hastalık sürecinde ruhsal hastalık yaşayan, psikiyatrik tedavi alan kanserden sağ kalan bireylerin kanser nüks korkusunun anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Kadınların anksiyete, depresyon, somatizasyon, hostilite düzeyinin; köy ve ilçede yaşayanların anksiyete düzeyinin; evli olmayanların somatizasyon düzeyinin; çocuğu olanların depresyon, hostilite düzeyinin; düşük gelirli olanların depresyon, olumsuz benlik, somatizasyon düzeyinin; hastalık sürecinde ruhsal hastalık yaşayan ve psikiyatrik tedavi alanların anksiyete, depresyon, olumsuz benlik, somatizasyon, hostilite düzeyinin; tıpdışı/alternatif/spiritüel yöntemlere başvuranların olumsuz benlik düzeyinin anlamlı olarak daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Kanser nüks korkusu ile somatizasyon ve hostilite düzeyi arasında pozitif yönde orta düzeyde; anksiyete, depresyon ve olumsuz benlik arasında pozitif yönde güçlü bir ilişki bulunmuştur. Depresyon (t=3,586; ß=0,821) ve olumsuz benliğin (t=2,189; ß=0,579) kanser nüks korkusundaki değişimin %45,5'ini açıkladığı saptanmıştır. Tetikleyiciler (t=2,269; ß=0,677), fonksiyonel bozulma (t=2,385; ß=2,269), nükse ilişkin üst bilişler (t=2,052; ß=1,102) ve duygu odaklı baş etme stratejilerinin (t=4,650; ß=2,034) ruhsal belirtiler üzerindeki değişimin %46,4'ünü açıkladığı belirlenmiştir. Sonuç: Kanserden sağ kalan bireylere duygu ve düşünce süreçlerini iyileştirmeyi, sosyal ve mesleki olarak desteklemeyi, baş etme stratejilerini geliştirmeyi, benlik saygısını arttırmayı, ruhsal belirtileri azaltmayı amaçlayan psikososyal destek programlarının uygulanması önerilmektedir.

Objective: The research was conducted to examine the fear of cancer recurrence and mental symptoms in cancer survivors. Method: The type of research is descriptive. The data of the research were collected in Tekirdağ Dr. İsmail Fehmi Cumalıoğlu City Hospital Medical oncology and Radiation oncology in outpatient between February to October 2021, by face-to-face interview method. The sample of the study consisted of 181 people whose written consent was obtained. The data were collected with "Individual Information Form", " Fear of Cancer Recurrence Inventory" and "Short Symptom Inventory". Results: It was determined that the fear of cancer recurrence was significantly higher in cancer survivors who were female, have a low income level, had a mental illness during the disease process, and received psychiatric treatment (p<0,05). Women's anxiety, depression, somatization, hostility level; anxiety level of village and town residents; somatization level of unmarried; depression, hostility level of those who have children; depression, negative self, somatization level of those with low income; anxiety, depression, negative self, somatization, and hostility levels of those who experienced mental illness and received psychiatric treatment; It was determined that the negative self-level of those who applied to non-medical/alternative/spiritual methods was significantly higher (p<0,05). Between the fear of cancer recurrence and the level of somatization and hostility in the positive direction, moderate; A strong positive correlation was found between anxiety, depression and negative self. It was determined that depression (t=3.586; ß=0.821) and negative self (t=2.189; ß=0.579) explained 45.5% of the change in fear of cancer recurrence. Triggers (t=2.269; ß=0.677), functional impairment (t=2.385; ß=2.269), relapse metacognitions (t=2.052; ß=1.102), and emotion-focused coping strategies (t=4.650; ß=2.034) ) explained 46.4% of the change in mental symptoms. Conclusion: It is recommended to apply psychosocial support programs that aim to improve the emotion and thought processes of cancer survivors, support them socially and professionally, develop coping strategies, increase self-esteem, and reduce mental symptoms.