Eğitim düzeyi farklılıklarının gelir dağılımına etkisi: Türkiye örneği

Abstract

Bu çalışmada, TÜİK tarafından hazırlanan 2008 Hanehalkı Bütçe Anketi verileri kullanılarak, farklı eğitim seviyelerinin gelir dağılımına etkileri grup içi ve gruplar arası etki açısından genelleştirilmiş entropi ayrıştırma yöntemi ile araştırılmıştır. Sonuçlara göre toplam gelir eşitsizliğinin % 20,51’lik oranı grup içi, % 79,51’lik oranı ise gruplar arası gelir eşitsizliğinden kaynaklanmaktadır. Gelir dağılımını bozucu en yüksek etki ilkokul düzeyinde iken, bu etkinin, ortaokul ve sekiz yıllık ilköğrenim düzeyi için azaldığı görülür. Genel liseler ile meslek liselerinin grup içi eşitsizlikleri hemen hemen aynı orandadır. 4 yıllık yükseköğrenim gören grubun gelir eşitsizliği, 2 yıllık yükseköğrenim mezunlarından fazladır. Bu sonuç, yükseköğrenim mezunlarının işgücü piyasasına girişte yaşadıkları sorunlar, işgücü piyasasının talepleri ile eğitimle edinilen vasıfların farklı niteliklerde oluşu, kamu ve özel sektör arasındaki ücret farklılıklar gibi etkenlerle açıklanabilir. Okuma yazma bilmeyen nüfusun grup içi gelir eşitsizliğinin çok düşük oluşu ise, ortalama geliri zaten düşük bu kesimin, ücret farklılaşmasına neden olabilecek işlerden çok emek yoğun ve vasıf gerektirmeyen işlerde çalışması ile açıklanabilir.