Beyaz Rusların Gelibolu Gurbetinin 100. Yıldönümü (1920-1923/2020-2023)

Abstract

Ülkemiz tarih boyunca çeşitli zorunluluklar nedeniyle yurtlarından ayrılan sığınmacılara her zaman engin bir hoşgörü içinde kapılarını açmış ve hayatta kalmalarına yardımcı olmuştur. Bunlar arasında, Bolşevik Devrimi sonrasında her şeylerini kaybetmiş bir halde yurtlarından ayrılarak Gelibolu’ya sığınan 30 bin Beyaz Rus da vardır. Savaşı kaybetmenin moral çöküntüsü içinde Gelibolu’ya gelen Beyaz Ruslar, Gelibolulu Türklerin de desteği ile kısa sürede burada yeniden ayağa kalktılar. Misafir oldukları üç yıl boyunca Türk toplumu ile hiçbir ihtilaf yaşamadılar, çok iyi ilişkiler kurdular. Daha sonra Gelibolu’dan dünyanın çeşitli ülkelerine dağılan Beyaz Ruslar, yaşadıkları çeşitli zorluklara rağmen Gelibolu’da yaşadıklarını hiçbir zaman unutmadılar. Gelibolu’daki geçmişleri ile her zaman gurur duyan bu insanlar, Gelibolu gurbetinden sonra kendilerini “Gelibolulular” olarak adlandırmış ve Gelibolu’daki Türk kardeşlerini her zaman teşekkürle anmışlardır. Gelibolulu Rusların torunları da atalarının anısını yaşatmak için Gelibolu’ya önem vermekte ve bu amaçla Çanakkale’ye ziyaretleri her geçen gün artmaktadır. Çanakkale’nin tarihsel geçmişinde yaşananlar günümüzde Gelibolu’yu dünya ile bütünleştirmekte, bir dünya kenti olarak tanınmasını desteklemektedir. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, kuruluşundan bu yana yörenin tarihsel mirasını araştırma ve tanıtma çalışmalarına özel bir önem vermiştir. Nitekim, Gelibolulu Rusların 100. Yıldönümü münasebetiyle hazırlanan bu kitap, Gelibolu ilçemizin çok fazla bilinmeyen tarihsel bir zenginliğini geniş kesimlere tanıttığı gibi, Türkiye ile Rusya arasında gelişen kültürel diyalog sürecine de Çanakkale üzerinden kıymetli bir katkıda bulunmaktadır. 100 yıl önce Gelibolu’ya sığınan Beyaz Rusların anısı, Türkiye ve Rusya toplumlarını her yıl Çanakkale’de buluşturmayı başarmaktadır. Bir zamanlar Gelibolu’da yaşananlar, günümüzde Türkiye ve Rusya’ya ortak tarihsel ve kültürel bağlarını hatırlatan, kültürel diyaloğu ve iş birliğini geliştirmek için güçlü bir temel sağlamıştır. Türkiye Rusya arasında gelişen işbirliği örneklerinin ilerleyen dönemde Gelibolu’da ve Çanakkale’de daha fazla görünür hale gelmesini temenni ediyoruz. Türkiye ve Rusya tarihinin Gelibolu’daki ortak bir mirasını işleyen bu kapsamlı kitap, iki ülke arasında Çanakkale’de bir kültür köprüsünün varlığına işaret etmektedir. Gelibolulu Rusların 100. Yıldönümü için hazırlanan bu kitabın ortaya çıkmasına aracılık eden Türk Rus Toplumsal Forumu Eş Başkanı Milletvekili Sayın Ahmet Berat ÇONKAR’a, Türk Rus Toplumsal Forumu Genel Sekreteri Em. Büyükelçi Sayın Ender ARAT’a; Üniversitemiz Türkiye Rusya İşbirliği Araştırma ve Uygulama Merkezi (TURUSIA) Müdürü Sayın Prof. Dr. Vedat ÇALIŞKAN’a; Ege Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Sayın Prof. Dr. Aydın IBRAHİMOV’a; İstanbul Üniversitesi Slav Dilleri Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi Sayın Prof. Dr. Türkan OLCAY’a Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Rektörlüğü olarak çok teşekkür ederiz. Kitabın Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi yayını olarak basılmasında emekleri geçen üniversitemiz personeline de ayrıca teşekkür ederiz. Prof. Dr. Sedat MURAT Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Rektörü