Çanakkale Savaşları ve Anzak günü kapsamında Türkiye ve Yeni Zelanda eğitim programlarında ‘tarihsel empati ve küresel vatandaşlık' kavramlarının karşılaştırması

Abstract

Küresel vatandaşlık demokratik yaşam, siyasi okur-yazarlık, ahlaki sorumluluk, sosyal katılım gibi kavramları da içeren çok geniş bir kavram olduğu gibi özünde ‘tarihsel empati’ kavramı bulunmaktadır. Tarihsel empati, geçmişte yaşamış olan birini anlamaya çalışmak, bir başka deyişle “bir başkasının ayakkabısı ile yürümeye çalışmaktır”. Buradaki önemli nokta, genel olarak savaşı ele almak değildir; odak nokta, ‘tarihsel karakterler’dir. ‘’Geçmişteki tarihsel karakter neden o anda, o şekilde davranmayı tercih etmiştir’’, önemli olan bunu anlamaya çalışmaktır. Ancak bu şekilde tarihsel olayların, daha eleştirel ve gerçeğe daha yakın değerlendirilebileceğine inanılmaktadır. Çanakkale Savaşları ve Anzak Günü gibi önemli bir tarihi olay, bu bağlamda diğer ülkeler için güzel bir örnek teşkil etmektedir çünkü Yeni Zelanda ve Türkiye, savaşmış olsalar dahi kültürel bağını devam ettirmektedir. Belki de bunun en önemli nedeni, Gelibolu Yarımadası üzerinde Anzak Mezarlığı’nın olmuş olmasıdır. Bu bağlamda, iki ülkenin ortak noktası ‘Çanakkale Savaşları’dır. Aralarında savaş olmuş olan iki ülke açısından, aynı konunun nasıl işlendiği merak edilmektedir. Her iki ülkeyi de ilgilendiren bu önemli konu hakkında, karşılaştırmalı çalışmaların yapılmamış olması çok büyük eksiklik olarak görülmektedir. Bu nedenle bu araştırmada, karşılaştırmalı çalışmalara dayanak oluşturabilecek düzeyde, her iki ülkenin eğitim programları incelenmiştir. Araştırmada, tarama modeli kullanılmış ve elde edilen veriler, içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Bu bağlamda her iki ülkenin eğitim programlarında ‘barış eğitimi, tarihsel empati, küresel vatandaşlık’ kavramlarının nasıl ele alındığı değerlendirilmiş ve karşılaştırma yapılmıştır.

Global citizenship covers some subjects such as democratic life, political literacy, moral responsibility, social participation and is based on ‘historical empathy’. Historical empathy is to try to understand someone who lived in the past, in other words, to try to walk in another’s shoes. The most important point here is historical characters, not the war. The learner tries to understand why the historical character behaves at this manner in that time. In this situation historical events can be criticized and evaluated more realistic. Canakkale Wars and Anzac Day are significant events and important examples for the other countries because both countries battled however they have been going on their cultural connection. This connection might be related to the Anzac cemetery which is on the Gallipoli Peninsula so Canakkale War is common subject for both countries. It is wondered how this war is taught within both countries educatin programs. Unfortunately there are no comparison researches in terms of both countries education programs and this is a big deficiency. Descriptive model was used at the study and the collected data were examined by content analyses. The aim of this study is to compare both countries education programs in terms of ‘peace education, historical empathy and global citizenship’ and evaluate how they menation these concepts.